جیغ زدن کودک، علت و راه حل آرام کردن او

جیغ زدن کودک می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد که از ناراحتی و شادی گرفته تا درخواست توجه را شامل می‌شود. درک دلیل جیغ زدن فرزندتان به شما کمک می‌کند که بدانید چه برخوردی باید داشته باشید و چگونه کودک خود را راهنمایی کنید. با ما همراه باشید تا به طور کامل با جیغ زدن در کودکان آشنا شوید.

دلایل جیغ زدن کودک

جیغ زدن معمولاً وابسته به یکی از دلایل زیر اتفاق می‌افتد:

۱. نقاط عطف رشد و ابراز احساسات

جیغ زدن یک بخش طبیعی از رشد کودک است. نوزادان گریه کرده و جیغ می‌زنند تا نیازهایشان برطرف شود و کودکان نوپا نیز این کار را ادامه می‌دهند تا زمانی که دیگر موثر نباشد. کودکان وقتی نمی‌توانند خواسته‌هایشان را با کلمات بیان کنند نیز از جیغ زدن کمک می‌گیرند؛ مخصوصاً اگر تحت فشار باشند.
نقاط عطف رشد تاثیر زیادی در کاهش میزان جیغ زدن دارند. یادگیری زبان به کودک شما این امکان را می‌دهد که نیازها و خواسته‌هایش را بدون متوسل شدن به جیغ زدن بیان کند. رشد عاطفی نیز به آن‌ها کمک می‌کند تا احساسات قوی را بهتر پردازش کنند، اما حتی کودکان بزرگ‌تر هم گاهی دچار فشار روحی می‌شوند و برای ابراز احساسات خود صدایشان را بالا می‌برند.

۲. ابراز احساسات و نیازها

به یاد داشته باشید که جیغ زدن کودک، اولین راه او برای درخواست کمک است. از این دیدگاه، مشخص می‌شود که چرا کودکان به طور پیش‌فرض از جیغ زدن برای بیان احساسات و نیازهایشان استفاده می‌کنند. در واقع، ناامیدی، گرسنگی یا درد از جمله دلایلی هستند که باعث می‌شوند کودک برای جلب توجه شما جیغ بزند.
هم‌چنین، کودکان زمانی که احساساتشان بیش از حد شدید باشد و نتوانند آن‌ها را کنترل کنند، جیغ می‌کشند. خشم و هیجان هر دو می‌توانند باعث شوند که کودکان نوپا و خردسال احساسات قوی خود را با صدای بلند ابراز کنند.

۳. عوامل محیطی و محرک‌ها

والدین باید موقعیت‌هایی را که باعث جیغ زدن می‌شود، شناسایی کنند. نوزادان معمولاً برای درخواست غذا، آرامش، محبت یا رهایی از ناراحتی، جیغ می‌کشند. کودکان خردسال نیز وقتی خسته، گرسنه یا بیش از حد تحریک شده باشند و این احساسات برایشان غیرقابل‌کنترل به نظر برسد، شروع به جیغ زدن می‌کنند.
در واقع، ممکن است هنوز بلد نباشند که نیازهایشان را با کلمات به زبان بیاورند یا در شرایطی که بیش از حد ناراحت هستند، فراموش کنند که چطور باید از کلمات استفاده کرد.

درمان جیغ زدن کودک

بهترین روش برای متوقف کردن جیغ زدن در کودکان به دلیل آن بستگی دارد. با استفاده از رویکرد حل مسئله، می‌توانید دفعات جیغ زدن را کاهش دهید و از بروز آن قبل از یک بحران جلوگیری کنید. هم‌چنین، باید به کودک خود راه‌های جایگزین برای ابراز احساسات بیاموزید. نکات تربیتی زیر می‌توانند در مدیریت بحران‌های احساسی و هدایت کودک به سمت رفتارهای سازنده‌تر مفید باشند:

۱. گوش دادن فعال

به کودک خود گوش دهید، احساساتش را درک کنید و آن‌ها را برایش توضیح دهید. به او نشان دهید که احساساتش را می‌فهمید تا نیازی به جیغ زدن برای جلب توجه شما نداشته باشد. هم‌چنین، او را آرام کنید و به او بیاموزید که ناراحت شدن طبیعی است، اما بدون جیغ زدن هم می‌تواند احساسات خود را بیان کند. از تکنیک تنفس عمیق نیز کمک بگیرید و رفتارهای آرامش‌بخش را به او نشان دهید تا یاد بگیرد چگونه خودش را کنترل کند.

۲. رسیدگی به نیازهای جسمی

کاهش ناراحتی‌های فیزیکی و آموزش کودک برای بیان نیازهایش می‌تواند جیغ‌های ناشی از نیاز را کاهش دهد. به عنوان مثال، «جورابم اذیتم می‌کند.» مشکلی است که بدون جیغ کشیدن کودک سریع‌تر حل می‌شود؛ البته اگر کودک بتواند به درستی آن را بیان کند.
هم‌چنین، تا زمانی که کودک شما به اندازه کافی بزرگ شود که بتواند صحبت کند، باید با دقت بیشتری به نشانه‌های او توجه کنید تا بتوانید جلوی جیغ‌های ناشی از ناراحتی را قبل از تبدیل شدن به بحران بگیرید.

۳. آموزش صدای آرام

برخی کودکان بدون این‌که بدانند چقدر صدایشان بلند است، جیغ می‌زنند. پس در خانه، با تمرین سطوح مختلف صدا، به کودک خود بیاموزید که چه موقع از چه صداهایی استفاده کند. به عنوان مثال، می‌توانید دسته‌بندی‌های مختلفی را برای او تعریف کنید که عبارتند از:

• صدای داخل خانه (برای حرف زدن آرام‌تر)
• صدای بیرون (برای پارک یا فضای باز)
• صدای مخصوص مادربزرگ (خیلی آرام)
• صدایی که نباید نوزاد را بیدار کند. (زمزمه)

آن‌گاه، وقتی کودک شما در یک موقعیت حساس صدای خود را بالا می‌برد، می‌توانید با اشاره به این دسته‌بندی‌ها، او را به سمت تنظیم صدایش هدایت کنید.

۴. تشویق استقلال و خودکنترلی

گاهی اوقات برای مقابله با جیغ زدن بچه‌ها، می‌توانید به آن‌ها اصول خودمختار بودن را بیاموزید. در واقع، با آموزش این اصول، به کودک خود، این اعتماد به ‌نفس را بدهید که احساساتش را با کلمات و رفتارهای مناسب بیان کند. آموزش واژگان مربوط به احساسات و پاسخ دادن به درخواست‌های کودک، زمانی که آرام بیان می‌شوند، می‌تواند به او در یادگیری خودکنترلی و ابراز صحیح احساسات کمک کند.

۵. نادیده گرفتن از روی قصد

اگر کودک شما کمی بزرگ‌تر است و برای تغییر نظر شما یا جلب توجه غیرضروری جیغ می‌زند، صبر کنید تا با صدای آرام درخواست خود را مطرح کند. سپس پاسخ دهید. تشخیص تفاوت بین جیغ‌های احساسی یا نیازمحور با جیغ‌هایی که برای جلب توجه یا رسیدن به خواسته استفاده می‌شوند، بسیار مهم است. ثبات داشتن در این روش نیز موفقیت آن را تضمین می‌کند. در نهایت، وقتی کودک شما می‌فهمد که جیغ زدن او دیگر نتیجه‌ای ندارد، کم‌کم این رفتار را کنار می‌گذارد.

۶.  گزینه‌های انتخابی

کودکان گاهی وقتی احساس می‌کنند کنترلی روی شرایط ندارند، با صدای بلند اعتراض می‌کنند. پس، ارائه چند گزینه برای انتخاب، می‌تواند جیغ زدن و جیغ کشیدن کودک را به طور موثری کاهش دهد. در واقع، وقتی کودک احساس می‌کند که در موقعیت خود اختیار دارد و تصمیم گیرنده است، تمرکزش را تغییر می‌دهد و انگیزه پیدا می‌کند که رفتار بهتری داشته باشد. چند مثال برای این روش عبارتند از:

• می‌خواهی اول اسباب‌بازی‌هایت را جمع کنی یا اول مسواک بزنی؟
• می‌خواهی در راه خانه موز بخوری یا بیسکوییت؟
• می‌خواهی با صدای آرام به من بگویی چه می‌خواهی یا از روش اشاره استفاده کنی؟

کلام آخر

جیغ زدن کودک دلایل مختلفی دارد. برخی کودکان به راحتی احساساتی می‌شوند و هنگام ناامیدی فریاد می‌کشند. بعضی دیگر دچار حملات عصبی می‌شوند. یک عده نیز برای جلب توجه گریه می‌کنند و بسیاری هم هنگام بازی از شدت خوشحالی جیغ می‌زنند. والدینی که یاد می‌گیرند بین این موقعیت‌ها تمایز قائل شوند، می‌توانند به کودک‌شان کمک کنند که یاد بگیرد چگونه خودش از جیغ زدن‌های غیرضروری جلوگیری کند و با موقعیت‌های دشوار بهتر کنار بیاید. درک علت اصلی هر بار جیغ زدن و رسیدگی به آن، بسیار مهم است. شما می‌توانید با ترکیبی از روش‌های مختلفی که بررسی کردیم، کودک خود را بهتر درک کنید و به جیغ کشیدن‌های او واکنش بهتری نشان دهید.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.